کد مطلب:75515 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:310

قضاوت تاریخی











این مقوله معمولا در پیشاپیش عملكرد زمامداران قرار می گیرد. به همین خاطر آنها سعی می نمایند بگونه ای اعمال و حركات خود را جلوه دهند كه مورد ملامت قضاوت بد

[صفحه 81]

آیندگان قرار نگیرند. اگر چه این قضاوت ها در آینده انجام می گیرد ولی ارزش فطری و اخلاقی آن آنچنان زیاد است كه به عنوان یك انگیزه در مواضع امروزی سیاستمداران اثر می كند. علی (ع)این معقوله را ارزشمند دانسته تا جائیكه قضاوت عمومی بر عملكرد یك حكومت را قضاوت الهی دانسته كه بر زبان مردم جاری می گردد.

«ای مالك بدان كه تو را به سرزمینی روانه می كنم كه قبل از تو حكومتهای عدل و ستم بر آن سرزمین حكومت كرده اند. مردم آن سرزمین نیز با همان نگاه كه تو به حكومتهای گذشته می نگری به دولت تو می نگرند. راجع به تو همان می گویند كه تو راجع به حكومتهای قبل می گوئی، پس به سخنان و قضاوتیكه خداوند بزبان بندگانش جاری می فرماید. می توان به نیكوكاران پی برده آنان را شناخت. پس باید بهترین اندوخته ی تو عملكرد شایسته ی تو باشد»[1].

از این گفتار بر می آید كه:

1- اولا: قضاوت عمومی را نباید ناچیز شمرد و باید آن را یك اصل دانست.

2- قضاوت عمومی (و تاریخی) بر حكومتها از ناحیه ی خداست كه بر زبان مردم جاری می گردد.

و بالاخره قضاوت بر اعمال دولتها بدون وقفه در میان امتها و جوامع وجود دارد. بنابراین باید حاكم و رهبر جامعه با اعمال شایسته به جرگه ی حكومتهای عادل پیوسته تا موجبات قضاوت مثبت و خوب آیندگان را فراهم سازد.

[صفحه 82]


صفحه 81، 82.








    1. ثم اعلم، یا مالك انی قد وجهتك الی بلاد قد جرت علیها دول قبلك من عدل و جور و ان الناس ینظرون من امورك فی مثل ما كنت تنظر فیه من امور الولاه قبلك و یقولون فیك و یقولون فیك ما كنت تقول فیهم و انما یستدل علی الصالحین بما یجری الله لهم علی السن عباده، فلیكن احب الذخائر الیك ذخیره العمل الصالح» (از نامه به مالك اشتر- نامه 53).